Gzymsy elewacyjne towarzyszą architekturze od starożytności. Występowały w świątyniach greckich i rzymskich, a z czasem stały się ważnym elementem dekoracyjnym pałaców i kamienic. Obecnie częściej niż tradycyjne detale kamienne stosuje się lekkie profile styropianowe, które są znacznie wygodniejsze w użyciu. Sprawdzamy, gdzie dokładnie stosuje się gzymsy elewacyjne.
Gzyms elewacyjny pod dach
Dekoracyjny pas pod dachem potrafi odmienić wygląd całego budynku, jednak pełni też funkcję praktyczną. Gzyms dachowy to element, który chroni górną część fasady przed spływającą wodą. Wysunięty profil jest zbudowany tak, że lekko wystaje przed lico ściany. Dzięki temu woda spływająca z dachu trafia na krawędź gzymsu i zostaje odprowadzona dalej od elewacji, zamiast ściekać po tynku i robić zacieki. To działa podobnie jak niewielki daszek albo okap. Ponadto gzyms najczęściej projektuje się tak, by był jednocześnie estetycznym zakończeniem ściany i miejscem, do którego łatwo dopasować hak rynnowy albo profil rynny. Innymi słowy, gzyms tworzy naturalną linię, pod którą montuje się rynnę, co porządkuje wizualnie dach i fasadę oraz sprawia, że całość wygląda spójnie.
Wykorzystując gzyms pod dach, można podkreślić proporcje bryły. Elewacja staje się też bardziej elegancka. W budownictwie jednorodzinnym inwestorzy chętnie sięgają po sztukaterię styropianową, ponieważ jest lekka i łatwa w obróbce. Po nałożeniu warstwy tynku gzyms dachowy zachowuje trwałość przez długi czas i nie odkształca się nawet podczas silnych mrozów czy intensywnego nasłonecznienia.
Gzymsy elewacyjne nad ramą okna
Dekoracyjny gzyms nad oknem pełni rolę osłony i estetycznego akcentu. Styropianowy profil umieszczony nad ramą ogranicza ryzyko pojawienia się zacieków, które mogłyby powstawać w czasie intensywnych opadów. Gzymsy elewacyjne okienne dodatkowo wyróżniają tę część budynku na tle ściany i pozwalają lepiej zorganizować całą kompozycję elewacji. Często zestawia się je z listwami podokiennymi, aby uzyskać efekt symetrii i domknąć ramę.
W nowoczesnych domach wybiera się zazwyczaj gładkie, geometryczne gzymsy okienne, które pasują do prostych brył budynków. Natomiast w klasycznych projektach raczej stosuje się elementy z dekoracyjnymi żłobieniami lub zaokrągleniami. Naszą sztukaterię zewnętrzną, również tę montowaną nad oknem, można malować farbami elewacyjnymi w dowolnym kolorze, co pozwala dopasować ją do ściany, a jednocześnie zachować dekoracyjny efekt wypukłego profilu.
Gzymsy wzdłuż ścian zewnętrznych
Monolityczne, wysokie ściany bez podziałów sprawiają, że bryła budynku wydaje się ciężka i przytłaczająca. Architekci od wieków stosują poziome akcenty w postaci gzymsów wzdłuż ścian zewnętrznych, aby nadać elewacji charakteru i lepszych proporcji. Zadaniem listwy okalającej jest nie tylko rozdzielenie kondygnacji, ale także stworzenie granicy między odmiennymi materiałami wykończeniowymi, na przykład między gładkim tynkiem a okładziną klinkierową albo kamienną. Gzyms międzykondygnacyjny potrafi także wizualnie obniżyć wysoką elewację – mocna, pozioma linia optycznie skraca ścianę.
Gzymsy elewacyjne na krawędziach balkonu
Gdzie jeszcze można zastosować gzyms elewacyjny? Krawędzie balkonów są wyjątkowo narażone na działanie deszczu i śniegu. Sztukateria zewnętrzna zamontowana wzdłuż obrysu balkonu kieruje wodę poza lico ściany, co chroni tynk oraz dolną część płyty przed przyspieszonym niszczeniem. Dzięki temu elewacja pod balkonem zachowuje estetyczny wygląd, a betonowa konstrukcja dłużej pozostaje w dobrym stanie technicznym. Gzymsy elewacyjne w tej roli sprawdzają się również przy tarasach nad garażem czy przy wykuszach, gdzie opady mają tendencję do gromadzenia się przy krawędziach.
Sztukateria zewnętrzna w postaci gzymsów elewacyjnych jest używana pod dachem, nad lub pod oknem, a także jako pas międzykondygnacyjny. Zdarza się również, że styropianowe gzymsowe profile mocuje się wzdłuż linii tarasów i balkonów.
